Memduh Moran

Türkiye'nin üçüncü büyük ajansı olarak kapılarını açan Reklam Moran'ı 1952 yılında, Yapı ve Kredi Bankası'nın kurucusu Kazım Taşkent'in teşvikiyle, bankanın reklam müdürü Memduh Moran kurdu. Ajans 1953'de 100 bin lira sermaye ile anonim şirket haline dönüştürüdü ve o yıl 556 bin lira ciro yaptı.

Reklam Moran, başta Yapı ve Kredi Bankası olmak üzere içinde Unilever’in bir kısım mamulleri ve Singer’in de bulunduğu zengin bir müşteri listesine sahipti. 1957’de değişen Ticaret Kanunu'nun yeni hükümlerine göre sermayesi uygun olmadığından 1958’de limited şirket oldu; yıllar içinde hızlı bir gelişme göstererek kadrosunu 55 kişiye, cirosunu 30 milyona çıkarmayı başardı.

Moran'da uzun yıllar genel müdürlük yapan Yüksel Dinçel, kuruluş günlerine ilişkin şunları anlatır:

"O zamanlar Türkiye'de bir monopol söz konusu... Gazeteler tek bir ajans kanalıyla gelen ilanlara komisyon veriyor. Bunun haricinde, ben reklam ajansıyım deyip X gazetesinin kapısını çaldığınızda size hiçbir komisyon vermiyorlar. İşte Memduh Bey, kurulmuş olan bu monopolü yıkarak gazetelere direkt ilan gönderip ajansın faturalarına yüzde 15 eklemekle başlamış işe."
Reklam Moran ile uzun yıllar reklamveren olarak işbirliği yapan Fevzi Muhtar Katırcıoğlu ise şunları söylüyor:

"Reklam Moran ile üç ayrı firmada çalıştım. Unilever, Singer ve Shell. Her üçünde de rahmetli Memduh Bey ile gayet sıkı bir işbirliği içindeydim hep. Reklam Moran ile mesleki olarak Unilever, Rexona tuvalet sabununun lansmanında tanıştım. 1965 yılına göre bile çok mütevazı bir reklam bütçesi olmasına rağmen Memduh Bey kampanyamızla şahsen ilgilenirdi. Ve en önemsiz toplantılarda bile kendisine has efendiliğinden, geniş dünya görüşünden kaynaklanan fikirlerinden yararlanırdık."


(Zühre Kurt'un 1 Eylül 1992 tarihli Marketing Türkiye'de yer alan araştırmasından yararlanılmıştır.)